در صنعت پذیرایی و مهمانداری واژه‌های مختلفی مانند ویتر، ویترس، گارسون، پیشخدمت، سرور و... وجود دارد که گاهی به جای یکدیگر به کار برده می‌شوند و افراد تمایز چندانی برای آن‌ها قائل نیستند. این در حالی است که شما به عنوان مدیریت یک کسب و کار خدماتی یا شخصی که علاقه‌مند به کار در چنین سمت‌هایی است، باید بدانید معنی ویتر چیست و چه وظایفی را بر عهده دارد. بدیهی است که عبارت‌هایی مانند سالن کار رستوران و ویتر (waiter) به لحاظ عملی، وظایفی شبیه به هم را در بر بگیرند اما در عین حال با شغل دیگری چون سرور (server) متفاوت خواهند بود.
سمت شغلی پیشخدمت رستوران و کافه، یکی از ستون‌های اصلی چنین مراکزی است و اهمیت آن در ارائه سرویس دهی به مشتریان قابل چشم پوشی نیست. به همین دلیل اغلب رستوران و کافه‌های مستقل یا وابسته به مراکز پذیرایی، حتماً شخصی را برای فعالیت به عنوان سالن دار استخدام می‌کنند. اگر چه تعداد این افراد بسته به بزرگی آن سازمان می‌تواند از یک الی چند نفر متغیر باشد، ولی حضور نیروی ویترس در آن‌ها ضروری است. حتماً سؤال می‌کنید که علت ضرورت استخدام ویترس چیست؟
در پاسخ باید بگوییم که سالن کار رستوران یکی از افراد حاضر در فضای جلویی رستوران بوده که در ارتباط مستقیم با مشتریان کسب و کارهای خدماتی قرار دارد. این افراد از مرتب نگه داشتن تجهیزات کافه و رستوران گرفته تا نحوه سرو غذا را تحت نظارت دارند. به همین جهت تأثیری به سزا در ایجاد یک تجربه منحصر به فرد برای مهمانان و همچنین حفظ جریان صحیح سرویس دهی خواهند داشت. به این ترتیب اگر قصد استخدام پیشخدمت رستوران و کافه را دارید با ما همراه باشید تا به بررسی وظایف، مهارت‌ها و الزامات این شغل محبوب در میان جوانان بپردازیم.
وظایف ویترس چیست؟
برای آن که بدانید شرح شغلی ویتر چیست، باید به وظایفی که در این موقعیت بر عهده شما قرار می‌گیرد آگاه باشید. این مسئله کمک می‌کند تا کارفرما انتظارات مشخصی از ویترس کافه داشته باشد و بر اساس وظایف محول شده اقدام به پرداخت حقوق، مزایا و یا حتی بازخواست کند. در مقابل پیشخدمت نیز با شناخت وظایف خود می‌تواند عملکرد خود را بهبود بخشیده و ارزشمندی کار را در مقابل حقوق پرداختی بسنجد. به طور کلی مجموعه اقداماتی که یک سالن کار رستوران رستوران بر عهده دارد، شامل موارد زیر خواهد بود:
- خوش آمد گویی به مشتریان و ارائه منو غذایی به آن‌ها
- دریافت سفارش از مشتریان و انتقال آن به کارکنان آشپزخانه
- ارائه مشاوره در خصوص آشنایی با آیتم‌های منو و غذاهای ویژه رستوران
- تحویل غذا و نوشیدنی‌های سفارش داده به مشتریان یا سرور رستوران
- بررسی میزان رضایت مشتری و نظرسنجی از وی
- آوردن صورت حساب میز در صورت درخواست مشتری
- تمیز نگه داشتن میز و آماده سازی آن برای مهمانان بعدی
به این ترتیب اگر بخواهیم بگوییم شلوغ‌ترین زمان انجام کارهای اصلی ویترس چیست، می‌توان آن را به سه بخش زیر تقسیم بندی کرد:
- زمان ورود مشتری
- هنگام سرو غذا
- اتمام سرویس دهی به مشتری
به عبارت دیگر پیشخدمت رستوران یک بار در هنگام ورود مشتری جهت خوش آمد گویی و دریافت سفارش با وی روبرو می‌شود. بار دوم در صورت عدم وجود نیروی دیگری برای سرو غذا، سفارشات مشتریان را سر میز برده و جویای نیاز آن‌ها به خدمات اضافه می‌شود. در نهایت پس از سرو غذا و زمان ترک رستوران با نظر سنجی و ارائه صورت حساب مهمانان را بدرقه می‌کند. پس از آن نیز به آماده کردن شرایط سرویس دهی میز مذکور برای مشتریان بعدی مشغول خواهد شد.
کلیک کنید: چگونه مدیر کافه شویم؟
وظایف ویتر کافی شاپ
شغل ویتر تنها مختص به رستوران و فست‌فودها نبوده و اغلب کافه‌های بزرگ نیز از یک یا چند ویتر کافه برای سرویس دهی بهتر کمک می‌گیرند. این افراد همچون سالن کار رستوران بر ارائه خدمات تمام و کمال به مشتریان کافی شاپ متمرکز هستند تا از ایجاد یک تجربه منحصر به فرد برای آن‌ها مطمئن شوند. در نتیجه شرح شغلی و وظایف پیشخدمت کافه و بار هم چیزی همانند ویتر رستوران است با تفاوت‌هایی جزئی در موارد زیر:
- پر نگه داشتن قفسه مواد اولیه نوشیدنی‌ها
- تهیه لیستی از موجودی مواد خوراکی مورد نیاز برای تهیه نوشیدنی
- تأیید سن قانونی افراد برای حضور در کافه و بار
- ارائه توصیه و راهنمایی در خصوص انواع مختلف نوشیدنی و شیوه سرو آن‌ها
- سرو نوشیدنی‌های خاص به روش‌های نمایشی
البته صرف نظر از این که مفهوم کلی شغل ویتر چیست، وظایف محول شده به این اشخاص بر اساس سیاست‌های مدیریت کافه و رستوران متفاوت خواهد بود. به این معنا که ممکن است برخی از مواد ذکر شده به اشخاص دیگری مانند سرور یا نظافت چی سپرده شود و در عوض کارهای دیگری بر عهده waiter باشد. به طور مثال نظافتچی، به امور نظافتی سالن رسیدگی می‌کند و شخص سرور نیز، نوشیدنی‌های آماده شده را ارائه خواهد کرد. به همین دلیل باید در هنگام استخدام پیشخدمت رستوران و کافه به وضوح در مورد چنین مسائلی صحبت شود تا در هنگام سرویس دهی و ساعات اوج کاری منجر به تداخل نیروها نشود.
کلیک کنید: باریستا کیست؟
یونیفرم و لباس سالن کار رستوران
یکی از مهم‌ترین مسائل، به ویژه در صنایع غذایی داشتن لباس‌های مخصوص و یونیفرم‌هایی است که کارکنان یک کسب و کار را از دیگر افراد حاضر در آنجا متمایز می‌کند. این مسئله علاوه بر نمایش سازماندهی و نظم موجود در این مکان‌ها، به حفظ قوانین بهداشتی نیز کمک خواهد کرد. به نحوی که مشتری پس از ورود به رستوران یا کافه به راحتی متوجه حضور کارکنان رسمی می‌شود. از سوی دیگر نظارت مدیریت مجموعه بر روند نظافت این لباس‌های فرم و پاکیزگی آن‌ها ساده‌تر بوده و سطح بهداشت محیط را بالا خواهد برد.
به این ترتیب اغلب افراد شاغل در سمت ویتر و پیشخدمت نیز باید لباس‌های به خصوصی بر تن کنند. سبک این لباس‌ها و حتی رنگ بندی آن ممکن است بسته به سیاست‌های مدیر کسب و کار و برند نسبت به سایر تجارت‌ها متفاوت باشد. به همین دلیل نمی‌توان برای آن یک یونیفرم ثابت را در نظر داشت اما طیف وسیعی از ویترس ها با ترکیبی از لباس‌های زیر سر کار حاضر می‌شوند:
- شلوار / دامن یا پیراهن برای بانوان
- پیراهن مردانه
- جلیقه
- کروات یا پاپیون برای مراکز خدماتی رسمی‌تر
گاه برخی از افراد سالن کار رستوران از یک پیش بند هم استفاده می‌کنند تا برای حمل دفترچه یادداشت و خودکار (نوت بوک)، وسایل ضروری و مورد نیاز برای گارسون از آن کمک بگیرند. به این شکل استایل آن‌ها در بیشتر مواقع رسمی بوده و کمتر از استایل‌های کژوال و اسپرت بهره می‌برند.
طراحی لباس سالن دار کافه
اگر نمی‌دانید مناسب‌ترین یونیفرم برای ویتر چیست، نگران نباشید. صاحبان بیشتر کسب و کارهای بزرگ، خود لباس فرم لازم را برای سایز شما فراهم کرده و آن را در اختیارتان می‌گذارند. در حالی که این مسئله در تجارت‌های کوچک‌تر همچون کافه‌های محلی از اهمیت کمتری برخوردار است و شما می‌توانید استایل‌های راحت‌تری را بر تن ویترس کافه های جمع و جور ببینید. به نحوی که حتی برخی از این کافه‌ها تلاش می‌کنند تا با داشتن یونیفرم‌های روزانه کژوال، احساس راحتی و صمیمیت بیشتری را به مشتریان خود القا کنند.
در نتیجه برای فعالیت در نقش سالن دار کافه، بیشتر از رسمی بودن باید به تناسب استایل خود با محیط کافه اهمیت دهید. آراستگی ظاهری و در عین حال تمیز و خوشبو بودن لباس‌های شما می‌تواند به نوعی نمایانگر سطح نظافت تمامی کافه بوده و مشتریان را به سفارش بیشتر ترغیب کند. فراموش نکنید که پیشخدمت اولین ارتباط را با مشتریان یک کسب و کار ایجاد می‌کند، در نتیجه کیفیت آداب و معاشرت، استایل لباس‌ها، مدل مو و آرایش ظاهری وی در دیدگاه کلی مشتری مؤثر خواهد بود.
کلیک کنید: معرفی انواع رستوران
مهارت های مورد نیاز برای ویتر چیست؟
حال که می‌دانید وظایف ویترس چیست و با چه سبکی باید در محل کار خود حاضر شوید، زمان معرفی مهارت‌های اساسی این شغل جذاب رسیده است. در وهله اول باید بدانید که اکثر افراد جوان و پر انرژی به شغل سالن داری روی می‌آورند. چرا که این سبک کاری نیازمند ارتباط مؤثر و قوی با مشتریان بوده و از سوی دیگر انرژی قابل توجهی را برای ساعات کاری طولانی مدت خود احتیاج دارد. بنابراین چندان گزینه مناسبی برای افراد میان سال یا اشخاصی که با فعالیت‌های ایستاده مشکل دارند نخواهد بود.
با این وجود یاد گیری وظایف سالن دار رستوران پیچیده نیست و نسبت به سمت‌های شغلی دیگری همچون باریستا و آشپز، مهارت‌های فنی کمتری را لازم دارد. در نتیجه می‌توان به سرعت تبدیل به یک ویتر حرفه‌ای شد، به شرط آن که در بخش‌های زیر توانمند باشید:
- توانایی راه رفتن و ایستادن برای مدت طولانی
- مطابقت با ساعات کاری بالا، از جمله آخر هفته‌ها و عصرها
- توانایی رسیدگی به انواع مشتریان و پاسخگویی به نیازهای آن‌ها
- دارای مهارت‌های ارتباطی قوی با مشتریان
- روحیه کار تیمی و آموزش پذیری بالا
- آراستگی ظاهری
- توانایی حمل بشقاب‌های سرو، نظافت و سرویس دهی اصولی
داشتن مهارت‌های زیر نیز امتیاز محسوب شده و می‌تواند منجر به افزایش درآمد پیشخدمت رستوران یا ارتقا رتبه کاری وی شود:
- سابقه کار مرتبط به عنوان پیشخدمت، باریستا، مهمان دار و سالن دار
- تجربه عملی با صندوق فروش و سیستم سفارش گیری
- مهارت‌های پایه ریاضی
- تحصیلات پایه و فنی در حوزه پذیرایی و مهمان داری
حقوق پیشخدمت رستوران و کافه
طبیعی‌ست که حقوق ویتر کافه و رستوران نسبت به معیارهای مختلفی چون ساعات کاری، میزان سابقه کاری، وظایف محول شده، بزرگی سازمان و... تغییر کند. بنابراین نمی‌توان حقوق ثابت و مشخصی را برای افراد حاضر در این سمت شغلی عنوان کرد. به طور مثال درآمد پیشخدمت‌ها در رستوران‌های ایالات متحده از حدود 11 دلار در ساعت الی 15 دلار متغیر بوده و در کنار آن پرداخت انعام نیز جزئی از فرهنگ متداول برای کشورهای امریکایی است که تأثیر به سزایی بر سطح درآمد فرد خواهد گذاشت.
در ایران نیز سطح درآمد ویتر بسته به شهر و مناطق مختلف شهری متفاوت است. به طور مثال کافه‌های فعال در کلان شهرهایی چون تهران، حقوق‌های قابل توجهی را به پیشخدمت‌های خود پرداخت می‌کنند. این در حالی است که شهرهای حومه، به دلیل پایین‌تر بودن تعداد مشتریان میانگین حقوقی کمتری خواهند داشت. به‌طوری‌که در زمان نوشتن این مقاله حداقل دستمزد معادل حقوق وزارت کار بوده و در سطوح بالاتر بین 15 الی 20 میلیون تومان در ماه است.
سخن آخر
فعالیت به عنوان ویتر می‌تواند به عنوان یک شغل دائم تعریف شده و گاه به عنوان یک نردبان برای رسیدن به درجات شغلی بالاتر باشد. بسیاری از افراد موفق در حوزه مدیریت کافه، رستوران داری و مشابه آن، روزی کار خود را از سطوح پیشخدمتی شروع کردند و با یادگیری و استمرار در این صنعت خود را به درجات بالاتری از مشاغل خدماتی و درآمدهای قابل توجه رساندند. در نتیجه چنانچه به دنبال استخدام شدن این شغل هستید، می‌توانید با تکیه بر مهارت‌های خود و کسب تجربه کاری یک آینده درخشان را رقم بزنید.
اما اگر شما جزئی از مدیران صنعت هتلداری و رستوران‌ها هستید، توجه به مطالب ذکر شده در خصوص مهارت‌ها و وظایف ویتر می‌تواند به شما کمک کند تا نیروهایی متعهد و کارآزموده را استخدام کنید. به یاد داشته باشید که نقش اصلی ویتر چیست و چگونه می‌توان از آن برای ایجاد بهترین بازخوردها در میان مشتریان خود بهره‌مند شوید.
منبع: پیشخدمت کیست؟